Ñe'ê Ñepyrû

Prólogo

Maiteimi

Cordiales saludos

   Romomaitei ha roaguyje ndéve reju haguére ko tendápe. Péina ko'ápe jareko tenda jahesa'ÿijo ha jaikuaauka ha§ua ñe'ê he'ê asýva, ñande ypykuéra mba'ekue, ojeporúva ko'a§aite peve Paraguáipe ha ijerére, hérava Avañe’ê.    Te damos la bienvenida y agradecemos tu visita a este sitio. He aquí un lugar para el estudio y la difusión de un dulce idioma, de nuestros antepasados, utilizado hasta hoy en el Paraguay y sus alrededores, llamado Guaraní.
   Ko tembiapo oñesambyhy mayma tekove oikuaa hypymiveséva ko ñane ñe'ê, ohechakuaa ha§ua mba'érepa mbaretepýpe oikove gueteri ko'á§a peve. Ha oho avei, umi oñe'ê voívape oñermbo'euka'ÿre §uarâ, oikuaa ha§ua mba’eichagua kuaaty rehepa ojeykeko iñe'ê imbaretete ha§ua.    Este trabajo está orientado a todas las personas interesadas en conocer más íntimamente nuestro idioma, para apreciar su vigorosa supervivencia hasta nuestros días. Y también, para aquellos que lo hablan naturalmente sin haberlo estudiado, a fin de conocer la estructura científica que respalda a su lengua en su fortaleza.
   Jepénte ko tembiapo ñepyrû hesa'i nunga, ore mba'epota tuichaiterei, ha rombokakuaase hu'âmeve rohechauka ha§ua, vai vai jepe ra'e, mba'épa ko ñe'ê ñande ypykuéra rejapyre he'ise mayma oiporúva ára ha árape iñe'â guive, ha upéicha avei imbaretekue ñe'ê oñembo'y porâ háicha.    A pesar del modesto inicio de este trabajo, nuestra intención es inmensa, y pretendemos ampliarlo hasta dar una idea, aunque sea levemente, de lo que representa esta heredad lingüística en el corazón de quienes lo utilizan cotidianamente, así como su potencial como lengua debidamente estructurada.
   Ndoî hetáiramo jepe kuatia ojehaipyréva ko ñe'ême, guarani ñe'êko maymáva Paraguaigua oñe'ê porâ kuaa, ha upéichante oikuaa avei Ahentína yvate gotyogua, Volívia yvy gotyogua, Rrasíu kuarahy reike yvy gotyogua, ha heta Uruguaigua jepeve.    Si bien no existe mucha literatura en esta lengua, el idioma guaraní es de gran dominio oral por parte de los paraguayos, como también es conocido por los del norte argentino, los del sur boliviano, los del sudoeste brasileño y hasta por muchos uruguayos.
   Ko joja'ÿ ikatu oiko ra’e oñemboyke haguére hikóni ko ñe'ê ava kuéragui hetaite ára pukukue jave, ndojepotái haguére oñeñe'ê ypype, ivaírô guáicha ndaje arandu ñemono'ô ha§ua. Ko mo'â ko'á§a §uarâ, arandukuaa rekópe, nahendavéima.    Esta diferencia puede deberse al hecho de que esta lengua ha sido relegada por la sociedad por tanto tiempo, por la prohibición de su uso, al considerarla perniciosa para el desarrollo del conocimiento. Este concepto para estos días, culturalmente, fue superado.
   Oiméne upévare mba'e heta Paraguaigua oreko upe avareko kaigue joguaha, okaraygua apytépe ojehecha porâvéva (upe oñeñe'êvehápe), mayma oñe'êva jepive ojepy'amongeta avañe'ême, hákatu oñe'ê va'erâ karaiñe'ême.    Quizás sea ésta la razón del espíritu flemático de muchos paraguayos, especialmente notable en el ambiente rural (donde más se la utiliza), ya que el hablante habitualmente piensa en guaraní, pero debe expresarse en español.
   Ko'á§a rupi, pe hetave ojeporúva ndaha'éi avañe'ê teete, hákatu jopara, mba'e jehe'a vai ojeporuhápe heta ñe'ê karaiñe'êgui, jepéramo oñehenduka guarani jogua háicha. Ko tendápe noroipytyvô mo'âi upeichagua ñe'ê vai, ombyaise haguére ko ñane ñe'ê porâite.    Hoy día, lo que más vulgarmente se usa no es el guaraní castizo, sino el yopará, una mezcla desordenada que usa muchas palabras del español, aunque haciéndolas sonar al estilo guaraní. En este sitio no apoyaremos tal modo de hablar, por intentar destruir nuestro bello idioma.
   Avañe'ê niko oike mbarete tavarandu ha arandu ka'atýpe, pe tenda guasu ñamombe'úma va'ekuépe, ha ndaikatúi rupi ñambojei péicha péichante ojuehegui. Upévare ko'ápe rejuhúta avei heta mba'e ojoajúva ko'â mba'e reheve.    El guaraní está fuertemente presente en el folclore y en las creencias populares, en la región ya mencionada, y no se puede separar de ellos fácilmente. Por eso aquí también encontrarás muchos temas relacionados con estos asuntos.
   Tuicha orepytyvône reikuaaukárô oréve nde py'apegua ko tenda rehe, ta ivai jepe ra'e. Upéicha avei rojerure ndéve ne mo'â ñamoporâve ha§ua, térâ oimeraê mba’e reikuaaukaséva, ikatu ha§ua oñondive jahupyty tembipota ypyrû oregueraha va’ekue ko tenda romoheñóivo. Rehaiséramo oréve, ikatu reju ko'á rupi.    Nos sería de gran ayuda conocer tu opinión acerca de este sitio, aunque sea negativa. Así como solicitamos tus sugerencias para mejorarlo, o cualquier otro comentario, para que juntos podamos alcanzar la intención primera de su creación. Si quieres, puedes escribirnos por aquí.
   Oî hína ore akâme romohu'â ha§ua vokoiete umi vore ojehechaukámava, ha avei romoingevéta ambue ipyahúva, upévare romomarandu py'ÿi rejumi jevy ha§ua.    Tenemos pensado completar las secciones ya previstas dentro de cierta brevedad, y además incluir otras nuevas, por lo que te invitamos a que nos visites a menudo.
   Hi’ânte rehupyty vy'a ha tembiporu.    Que tu visita te sea agradable y provechosa.
   

   Tenda apohára kuéra.

   Los autores del sitio.


Péva mboyvegua - Página anterior Ñepyrû - Inicio Péva riregua - Página siguiente

Inicio ] Historia ] Fonología ] Gramática ] Antología ] Dichos ] Fotografías ] Enlaces ] Autores ]